پاراستن و خۆ ده‌ربازكردن له لینك (به‌سته‌ره) ڤایرۆس و هاكه‌كان ؟
…. تۆی به‌كارهێنه‌ری كۆمپیوته‌رو ئینته‌رنێت كه ئه‌مڕۆ زۆربه‌ی ماڵا و شوێنه گشتی یه‌كان بوه‌ته شتێكی پێویست و گه‌ر بێت و خوێنه‌وار بیت و كۆپیوته‌رو نێت به‌كار نه‌هێنیت لایه‌نێكی پێشكه‌وتن و زانیاری له‌ده‌ست داوه و پێ ی نه‌گه‌یشتویت , ئیشه‌كه‌ی ئێمه له‌سه‌ر نێت هه‌ر كه‌سه‌و به‌پێ ی پێویست ئه‌و به‌شه‌ی ژیانی ته‌كنه‌لۆژیای به‌كار دێنێت
جا بۆ لایه‌نی باشی بێت یان به‌پێچه‌وانه بۆكاری نه‌شیاو تێكده‌رانه بێت له‌سه‌ر شانی ئه‌و كه‌سه ئه‌كه‌وێت ئایا چۆن و چلۆن به‌كاری ده‌ێنێت , لێره‌دا ئه‌م زانیاری من به ئه‌ێوه‌ی ده‌ڵیم له‌وانه‌یه هه‌ندێك بیزانن و ئێمه بیریان ئه‌هێنینه‌وه‌و هه‌ندێكیش به‌لایه‌وه نوێ یه‌وه سوودی ئه‌بێت گه‌ر ڕه‌چاوی بكات , بۆیه هاك , ڤایرۆس , ترۆجان … زۆرێك له‌م ووشانه ئه‌بیستیت ئه‌مانه به‌زۆری له ڕێكای ئینته‌رنێت بۆت دێت و تووشی ڤایرۆس و هاك كردن ئه‌بیت , هاك چی یه ؟ به‌كورتی : ده‌ست به‌سه‌راگرتنی كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت یان ئه‌كاونتی فه‌یسبوك و ئیمه‌یڵا و سایت و هه‌ر شوێنێك له ئینته‌رنێت تۆ به‌كاری بهێنیت بۆ گۆڕینه‌وه‌ی زانیاری و بڵاوكردنه‌وه‌ی به‌تایبه‌ت فه‌یسبووك , له لایه‌ن كه‌سێكه‌وه هاك ئه‌بیت و ته‌واوی زانیاری و بابه‌ته‌كانی كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت و فه‌یسبوكه‌كه‌ت ئه‌كه‌وێته ژێر ده‌ستی كه‌سه هاكه‌ره‌كه , ئه‌ویش به‌ڕێگای ئینته‌رنێت ئه‌بێت و هه‌ندێ جاریش له ڕێگای به‌رنامه‌و فلاشه‌وه ئه‌بێت به‌ڵام به‌كه‌می زۆربه‌ی له ڕێگای نێته‌وه و به‌تایبه‌ت فه‌یسبووك , ئه‌ویش له‌كاتێكدا تۆی به‌كارهێنه‌ر له‌سه‌ر فه‌یسبووك له‌گه‌ڵا كه‌سێكی نه‌ناسراودا ده‌ست ئه‌كه‌یت به قسه‌كردن و گۆڕینه‌وه‌ی تێكست (نووسن,چات) له‌گه‌ڵای یه‌كێكه له‌و هۆكارانه‌ی تووشی هاك ئه‌بیت ئه‌ویش هه‌موو كه‌س نا بێگوممان كه‌سێك تۆی كردوه‌ته نێچیر و ئه‌یه‌وێت هاكت بكات , جا بۆچی بێت ئه‌وه‌یان ده‌بێت تۆ ئاگاداربیت چۆن كه‌سه‌كه خۆتی لێ ده‌رباز بكه‌یت تا هاكت نه‌كات , سه‌ره‌تا گۆِینه‌وه‌ی تێكست به‌هه‌رحاڵا كێشه نیی یه به‌ڵام زۆربه‌ی هاكه‌ره‌كان له ڕێگه‌ی تێكسته‌وه لینك (به‌سته‌ر) واته لینكێكی شینه بۆت ئه‌نێرێت و پێت ئه‌ڵێت ئه‌و لینكه بكه‌وه , جا پێت ئه‌ڵێت وێنه‌یه یان ڤیدیۆیه یان ئه‌ڵیت سه‌یری ئه‌مه بكه ده‌رباره‌ی تۆیه تۆش تۆش نازانیت ئه‌و كه‌سه چییه‌و كێ یه ئه‌گه‌ر ڕاسته‌وخۆ لینكه‌كه‌ت كرده‌وه مه‌ترسی هه‌یه له‌پڕ هاك ببیت , به‌ڵام جۆری لینكه‌كان هه‌یه له‌بۆ هاك بوونت هه‌ندێكیان ئه‌بێت دوای كردنه‌وه‌ی لینكه‌كه , داوای ئه‌وه‌ت لێ ئه‌كات كه فۆڕمێك له‌ناو ئه‌و لینكه هه‌یه پڕیی بكه‌یته‌وه جا به ئیمه‌یڵا بێت یان نووسینی فه‌یسبووك و پاسوۆردبێت , ئه‌وه بزانه لینكی هاكه‌و ڕاسته‌وخۆ فه‌بسبووكه‌كه‌ت ئه‌كه‌وێته ژێر ده‌ستی كه‌سی به‌رامبه‌ره‌وه واته هاكه‌ره‌كه, هه‌ندێكیش هه‌یه نووسراوه كلیكی ئه‌م به‌سته‌ره یان لینكه بكه بۆ به‌رده‌وام بوون جا به كوردی و به ئینگلیزی یان هه‌ر زمانێكی دی , هه‌ندێك لینكی دی هه‌یه نوسراوه ئه‌م به‌رنامه‌یه دابگره بۆ ئه‌وه‌ی هاك نه‌بیت , ئه‌وه‌ش جۆری زۆری هه‌یه ئه‌گه‌ر شاره‌زا نه‌بیت له‌م جۆره‌یان زۆر كێشه‌یه , چونكه هه‌ندێك لینكی هاك هه‌یه ناوی به‌رنامه‌كه‌شی بۆ نوسیویت به نموونه ده‌نوسێت به‌رنامه‌ی داگرتنی ڤیدیۆ له ڕێگای ئینته‌رنێته‌وه به‌نموونه (داونلۆد) به ئینگلیزی (Download) نوسیوه ئه‌وه ئه‌بێت بزانیت نه‌یكه‌یته‌وه چونكه شاره‌زا نه‌بیت زۆر كێشه‌یه ڕاسته‌وخۆ كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت و فه‌یسبوك و ته‌واوی زانیاریه‌كاتن ئه‌كه‌وێته ژێر ده‌ستی كه‌سه هاكه‌ره‌كه زۆربه‌ی لینكی هاك ئه‌چێته ناو لینكی (به‌سته‌ری) دیكه‌وه نووسراوه دایبگره , ئه‌بێت ئاگاداربیت به‌تایبه‌ت ناوی به‌رنامه‌كه+پاشگری به‌رنامه‌كه واته مه‌له‌فی ده‌نگی به‌ناوی ئێم پی سری یه (mp3) , مه‌له‌فی به‌رنامه‌ش به‌ناوی ئی ئێكس.ئی یه به ئینگلیزی (exe) یه جا زۆر ئاگاداربه نه‌یكه‌یته‌وه ئه‌مه‌یه هه‌ده‌فی هاك بوونت ئه‌گه‌ر هات و به‌رنامه نه‌بێت له ئه‌سڵدا , به‌ڵام هاكه‌ره‌كان بۆ كه‌سانێك لینكی هاك ئه‌نێرن ڕۆژ به ڕۆژ لینكی جیاواز و شێوازی نوێ ئه‌نێرن , جا واباشتره تۆ یان ئه‌و كه‌سه نه‌كه‌یته هاوڕێت و یان ئه‌گه‌ریش هاوڕێت نه‌بوو نامه‌كه‌ی بۆتی ناردووه مه‌یكه‌وه كلیكی له‌سه‌ر لینكه‌كه مه‌كه , هه‌ندێ جار هه‌یه بێجگه نامه‌و هاورٍێكه‌ت له ڕێگای سایت و په‌یجه‌وه ئه‌بێت تۆ په‌یجێكت هاك كردووه نازانیت له‌پڕ لینكێك بڵاو ئه‌كاته‌وه ئه‌نوسێت تكایه بیكه‌نه‌وه نازانم فڵان ڤیدیۆیی فڵان كه‌سه له قافاگیراوه یان ئه‌نوسێت به‌رنامه‌یه‌كی گرنگه هه‌مووتان دایبگرن بۆ پاراستنی كۆمپیوته‌ره‌كه‌تان له‌هاك به‌ڵام له‌وانه‌یه ئه‌و په‌یجه‌ش هاك كرابێت , وه‌ك زۆر په‌یجی گه‌وره‌مان بینی ئه‌وكارانه‌ی كرد هه‌ندێ وێنه‌ی نه‌شیاوی بلاوكرده‌وه یان ڤیدیۆ , هه‌ندێك لینكیش هه‌یه كاری ئه‌وه‌یه بێجگه له هاك كاری ئابروبردنی ئه‌كاونته‌كه‌ت یان په‌یجه‌كه‌ت ئابڕو ئه‌بات واته تۆ كلیكی لینكه‌كه‌ت كردووه دوای چه‌ند ده‌قیقه‌یه‌ك به‌ناوی تۆوه لینك و وێنه‌و ڤیدیۆی نه‌شیاوی پۆرن بڵاو ئه‌كاته‌وه بێ ئه‌وه‌ی خۆت ئاگاداربیت , ئه‌وه‌ش زۆرێك كه‌س تووشی هاتوه ئه‌وه‌ش ناوی ئه‌په واته وه‌ك چۆن یاری له فه‌یسبوك ئه‌كه‌یت ئه‌ویش ئاوا دائه‌به‌زێته به‌شی ئه‌په‌كانه‌وه له‌وێ خۆی حه‌شار ئه‌یات تۆش ئه‌بێت زۆر لێزانانه ئاگاداربیت له‌م جۆره تێكدان و لینكه پۆرننانه (سێكسی) كه له هه‌موو كاتێكدا گرنگه به‌تایبه‌ت زۆربه‌ی په‌یجه‌كان بڵاوی ئه‌كه‌نه‌وه كه جێگای سیقه نین ئه‌بێت له‌وه‌ش وریا بیت , زۆرێك هه‌یه كۆمپیوته‌ره‌كه‌ی به‌بێ دژه‌ڤایرس به‌كارئه‌هێنن ئه‌وه زۆر كێشه‌یه , ئه‌بێت یه‌كه‌مین كارت له‌سه‌ر كۆمپیوته‌ر ئه‌بێت ئه‌نتی ڤایرۆست هه‌بێت و جێگای سیقه‌بێت و هه‌موو كات تازه بكرێته‌وه له‌ڕگای ئینته‌رنێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی لینك و فایله هاك و ڤایرۆسه‌كان بناسێته‌وه , چونكه نابێت ئه‌نتی ڤایرۆست هه‌بێت و به‌لام نویچ نه‌بێته‌وه واته ئه‌بده‌یت نابێته‌وه ئه‌بێت هه‌ركات كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت فۆڕمات كرد باشترین ئه‌نتی ڤایرۆس دابگریت بۆ كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت به‌تایبه‌ت ئه‌وانه‌ی به پاره ئه‌توانیت بیكریت له دوكان و شوێنی فۆڕماتكردنی كۆمپیوته‌ره‌كه‌ت ئه‌وه ئه‌توانیت له هاك و ڤایرۆس بتپارێزێت تا ڕاده‌یه‌كی باش بێجگه له‌و زانیاریانه‌ی له‌سه‌روه پێم دان , زۆرێكیش هه‌یه بۆ فه‌یسبوكه‌كه‌ی كاتێك پاسوۆرد واته (ووشه‌ی نهێنی) زۆر لاوازی به‌كار هێناوه یه‌كێكه له‌و ڕێگایانه‌ی هاكه‌ر ئه‌توانێت بۆناوی داخل ببێت جا واباشتره بۆ دانانی ووشه‌ی نهێنی ته‌نها ووشه نه‌بێت یان هه‌ر ژماره نه‌بێت واچاكه ووشی كه‌پیتاڵا و ژماره‌و هێماكانی سه‌ركۆمپیوته‌ره‌كه‌ت به‌كار بهێنیت بۆ ئه‌وه‌ی ئاسان فه‌یسبكه‌كه‌ت هاك نه‌كرێت به نموونه ووشه‌ی نهێنی باش و به‌هێز بۆ ناوه‌كه‌ت یان بۆ ساڵای له‌دایك بوون دابنێ وه‌ك (*$#) (!@_-) (AQ#*#HH) ئه‌مانه به‌كاربهێنه بۆ ئه‌وه‌ی دوربیت له ئاسان هاك كردنت , له‌سه‌ر هه‌ر كۆمپیوته‌رێك كارت كرد بزانه ئه‌و كۆمپیوته‌ره ئه‌نتی ڤایرۆس تێدایه ئینجا كاری له‌سه‌ر بكه بۆ ئه‌وه‌ی سه‌لامه‌ت بیت له هاك بوونت فلاش به‌كارمه‌هێنه تا سكانی نه‌كه‌یت به ئه‌نتی ڤایرۆسی چاك له‌سه‌ر كاغه‌زو كتێب و ناو نامه‌كانت له مۆبایله‌كه‌ت ووشه‌ی نهێنی مه‌نووسه بۆ ئه‌وه‌ی وونت كرد كێشه‌ت بۆ دروست نه‌بێت به‌كه‌سیش وشه‌ی نهێنی مه‌ده تا ئه‌مین نه‌بیت لێ ی با كه‌سیش نه‌تبینێت له‌نووسینی ووشه‌ی نهێنی بۆ ئه‌وه‌ی نه‌دزرێت چونكه هه‌موو كه‌سێك وه‌ك تۆ نیه ئه‌مین بێت له‌وه‌ی ووشه‌ی نهێنیه‌كه‌ی سه‌یر ناكه‌یت له‌سه‌ر ئه‌كاونته‌كه‌ت ژماره‌ی مۆبایله‌كه‌ت دابنێ تا ئه‌گه‌ر توشی هاك بوویت زوو بیگه‌ڕێنیته‌وه هه‌وڵا بده زیاتر له ئیمه‌یڵاێك بۆ ئه‌كاونتی فه‌یسبكه‌كه‌ت دابنێ بۆ ئه‌وه‌ی ئیمه‌یڵاه‌كه‌ت هاك بوو به ئیمه‌یڵاه‌كه‌ی دی بیگه‌ڕێنیته‌وه, خۆت دوور بگره له سایته پۆرنه‌كان (سێكسی یه‌كان) چونكه سه‌رچاوه‌ی هاك و ڤایرۆسن به‌تایبه‌ت سایته نیمچه ڕووته‌كان , به‌رده‌وام ئاگاداری فایل و لینكه‌كان ببه كه ده‌یان كه‌یته‌وه له سایت و فه‌یسبووك و ماڵاپه‌ره كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان دا تا ئه‌مان بیت له هاك بوون و ڤایرۆساوی بوون ..
هیوادارم تا ڕاده‌یه‌ك سوودم پێ گه‌یاندبن و له‌م بابه‌ته‌یه‌مدا …
ئاماده‌كردنی: محمد أحمد هه‌ڵه‌بجه‌یی
